Nie wszystkie zalecenia żywieniowe są w 100% odpowiednie dla każdego – witaminy i składniki mineralne, na które wpływ mają nasze geny.

Zbilansowana dieta i aktywność fizyczna odgrywają niezaprzeczalną rolę w dbaniu o  zdrowie. Jednak nie wszystkie zalecenia będą w 100% odpowiednie dla każdego. Potrzeby żywieniowe i fizyczne poszczególnych osób mogą się różnić w zależności od wieku, płci, stanu zdrowia, ale też konkretnych form różnych genów, które nosimy w naszym DNA. Analiza predyspozycji genetycznych może pomóc zwrócić uwagę na istotne kwestie, między innymi, w kontekście poziomu składników mineralnych i witamin w organizmie. Są one niezbędne do prawidłowego funkcjonowania metabolizmu człowieka. Wynik analizy genetycznej wskazuje, które parametry żywieniowe i zdrowotne mogą odbiegać od normy oraz które z nich zaleca się potwierdzić badaniami lub objąć zwiększoną profilaktyką. 

Znając swoje predyspozycje i potwierdzając je badaniami krwi, można podjąć bardziej proaktywne, spersonalizowane działania poprzez dobranie odpowiedniej suplementacji pod okiem specjalisty. Sundose° daje możliwość personalizacji składu suplementów przy stałym wsparciu dietetyka. Skład w formule Personalized° jest w pełni dopasowany do indywidualnych potrzeb. Każdy pojedynczy składnik jest specjalnie dobrany i dozowany w oparciu o informacje zdrowotne, badania krwi, zalecenia lekarzy czy rekomendacje dietetyka. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej, przejdź tu.

Oto kilka konkretnych przykładów, na poziom których składników odżywczych wpływają nasze geny: 

Witamina D 

Około miliard ludzi na całym świecie cierpi na niedobór witaminy D. Ten problem dotyka aż 40% Europejczyków. Jedną z najważniejszych funkcji tej witaminy jest wspieranie wchłaniania wapnia z jelita cienkiego do krwiobiegu. Witamina D jest również ważna dla zapewnienia stałej równowagi wapniowo-fosforowej we krwi, wskutek czego jej rola w mineralizacji kości i zębów jest niezastąpiona. Przyczynia się również do prawidłowego działania układu odpornościowego i może zmniejszyć ryzyko wystąpienia depresji. Dorośli powinni przyjmować optymalnie 1000-2000 IU witaminy D dziennie.

Poznanie swoich predyspozycji genetycznych do obniżonego poziomu witaminy D we krwi, może skłonić do szczególnego monitorowania jej poziomu podczas badań kontrolnych. Jednocześnie, utrzymanie jej na odpowiednim poziomie poprzez dietę i ekspozycję na światło słoneczne może być trudne. W przypadku witaminy D suplementacja może być najbardziej odpowiednią formą dbania o jej odpowiednią ilość, zwłaszcza w miesiącach zimowych, kiedy nie ma słońca.

Kwasy tłuszczowe Omega-3

Wiele osób ma predyspozycję do posiadania zwiększonego zapotrzebowania na kwasy tłuszczowe omega-3, które odgrywają kluczową rolę w funkcjonowaniu mózgu, układu odpornościowego i układu krążenia. 

System odpornościowy człowieka chroni nasz organizm nie tylko przed patogenami zewnętrznymi, takimi jak bakterie i wirusy, ale także przed jego wewnętrznymi uszkodzeniami i dysfunkcjami tkanek. Jedną z pierwszych barier ochronnych jest stan zapalny, będący częścią odporności wrodzonej. TNF (ang. tumour necrosis factor, czynnik martwicy nowotworów), należy do cytokin, czyli białkowych substancji biorących udział w reakcji zapalnej i immunologicznej organizmu, które odgrywają kluczową rolę w regulacji odpowiedzi zapalnej. Znane są polimorfizmy w genie kodującym TNF, które wpływają na jego stężenie. Zwiększone stężenie tej cytokiny może prowadzić do nadmiernej reakcji zapalnej, uczucia zmęczenia, zwiększonego ryzyka rozwoju cukrzycy i chorób sercowo-naczyniowych, czy wolniejszej regeneracji po ćwiczeniach. Kwasy tłuszczowe omega-3 pomagają zmniejszyć taki stan zapalny w organizmie. 

Zalecane dzienne spożycie kwasów tłuszczowych omega-3 wynosi 1,6 g dla mężczyzn i 1,1 g dla kobiet. W przypadku predyspozycji do podwyższonego poziomu cytokiny prozapalnej TNF zaleca się zwiększenie dawki do 3 g dziennie, a do 2g gdy ma się predyspozycje do nieznacznie podwyższonego stężenia.

Żelazo

Żelazo to jeden z niezbędnych składników mineralnych dla funkcjonowania naszego organizmu. Jest składnikiem wielu białek, w tym hemoglobiny odpowiadającej za transport tlenu z płuc do wszystkich komórek organizmu czy mioglobiny umożliwiającej mięśniom pobieranie tlenu z krwi. Anemia, czyli niedobór żelaza jest jednym z najczęstszych niedoborów żywieniowych na świecie. 

Chociaż żelazo jest niezbędnym składnikiem diety, jego zbyt duża ilość może być szkodliwa dla zdrowia. Niektóre polimorfizmy genetyczne powodują zwiększone wchłanianie żelaza, co prowadzi do jego nadmiaru mimo spożywania jego normalnych ilości.

Hemochromatoza, choroba charakteryzująca się nadmiernym wchłanianiem żelaza w jelicie cienkim, to jedna z najczęściej występujących chorób uwarunkowanych genetycznie. Schorzenie to rozwija się stopniowo i z tego powodu objawia się zwykle po 40. roku życia. Może prowadzić do uszkodzeń narządów, marskości wątroby, raka wątrobowokomórkowego czy cukrzycy.

Wczesna diagnoza ma zasadniczy wpływ na postęp hemochromatozy. Ze względu na niespecyficzne objawy, schorzenie to często jest rozpoznawane zbyt późno. Badania DNA mogą pomóc odkryć ten potencjalny problem zdrowotny lub dostarczyć odpowiedzi na pytanie, czy Twoje potomstwo może być w grupie ryzyka. Wczesne leczenie jest bardzo skuteczne i może całkowicie zatrzymać uszkodzenie narządów, umożliwiając prowadzenie normalnego życia.

Magnez

Magnez to mikroelement występujący wszędzie, czy to na ziemi, w oceanach, roślinach, ale także w organizmie człowieka. Około 60% magnezu w naszym organizmie znajduje się w kościach, a pozostała część w mięśniach, tkankach miękkich i płynach, w tym we krwi. Stężenie magnezu we krwi powiązano z polimorfizmami w wielu genach.

Magnez odgrywa rolę w reakcjach biochemicznych, gdzie działa jako kofaktor, czyli „cząsteczka pomocnicza”. Bierze udział w ponad 600 reakcjach w organizmie. Praktycznie każda komórka naszego ciała potrzebuje magnezu do funkcjonowania. Poziom magnezu we krwi regulują głównie nerki. Zgodnie ze źródłami naukowymi, około 50% osób w USA i Europie przyjmuje mniejszą niż zalecana ilość magnezu na dobę. Jego niedobór może prowadzić do wielu problemów zdrowotnych, takich jak zaburzenia rytmu serca, skurcze mięśni (głównie po intensywnym treningu), bezsenność czy nasilona drażliwość. Zalecana dobowa dawka magnezu to 400–420 mg dla mężczyzn i 310–320 mg dla kobiet.

Źródła:

• Manousaki, D., Mitchell, R., Dudding, T., Haworth, S., Harroud, A., Forgetta, V., … & Richards, J. B. (2020). Genome-wide association study for vitamin D levels reveals 69 independent loci. The American Journal of Human Genetics, 106(3), 327-337.
• Revez, J. A., Lin, T., Qiao, Z., Xue, A., Holtz, Y., Zhu, Z., … & McGrath, J. J. (2020). Genome-wide association study identifies 143 loci associated with 25 hydroxyvitamin D concentration. Nature communications, 11(1), 1-12.
• Cheng, Y. C., Huang, Y. C., & Huang, W. L. (2020). The effect of vitamin D supplement on negative emotions: A systematic review and meta‐analysis. Depression and anxiety, 37(6), 549-564.
• https://ods.od.nih.gov/factsheets/VitaminD-HealthProfessional/
• Benyamin, B., McRae, A. F., Zhu, G., Gordon, S., Henders, A. K., Palotie, A., … & Visscher, P. M. (2009). Variants in TF and HFE explain 40% of genetic variation in serum-transferrin levels. The American Journal of Human Genetics, 84(1), 60-65.
• Pei, S. N., Ma, M. C., You, H. L., Fu, H. C., Kuo, C. Y., Rau, K. M., … & Lee, C. T. (2014). TMPRSS6 rs855791 polymorphism influences the susceptibility to iron deficiency anemia in women at reproductive age. International journal of medical sciences, 11(6), 614.
• Coates, T. D., & Cazzola, M. (2019). Introduction to a review series on iron metabolism and its disorders.
• Simopoulos, A. P. (2002). Omega-3 fatty acids in inflammation and autoimmune diseases. Journal of the American College of nutrition, 21(6), 495-505.
• De Luis, D. A., Aller, R., Izaola, O., & Romero, E. (2016). Association of the TNF-alpha-308 G/A polymorphisms with metabolic responses secondary to a high protein/low carbohydrate versus a standard hypocaloric diet. Nutrición Hospitalaria, 33(3), 602-608.
• Meyer, T. E., Verwoert, G. C., Hwang, S. J., Glazer, N. L., Smith, A. V., Van Rooij, F. J., … & Harris, T. B. (2010). Genome-wide association studies of serum magnesium, potassium, and sodium concentrations identify six Loci influencing serum magnesium levels. PLoS genetics, 6(8).